Setúbal, Portugal – Eenmaal in de vaargeul is het vasthouden geblazen. Hier gaat het vol gas met de vissersboot, stuiterend over de golven. Visser Paulo Ribeiro dos Santos heeft er duidelijk plezier in. Nog één keer kijkt hij achterom, of de Nederlandse journalisten niet allang overboord zijn gevallen, en dan gaat er nog nét een tandje bij.

Een van de meereizende biologen wijst naar een drietal overvliegende lepelaars, herkenbaar aan de zwarte achteruitgestoken poten en het witte verenkleed. Maar echt kijken zit er niet in, als we tenminste niet willen dat Paulo alsnog een reddingsmanoeuvre moet uitvoeren.

Lees verder in Trouw

Funchal, Portugal – “Wie gelooft dat cannabis ziektes zoals kanker voorkomt?” Een aantal handen gaat weifelend omhoog, waarna Nelson Carvalho zijn hoofd schudt en vertelt dat dit niet wetenschappelijk aangetoond is. Voor hem is dit de gespreksopener op een mbo in Funchal, de hoofdstad van Madeira, waar hij als hoofd van de lokale drugsinterventiedienst (Ucad) is uitgenodigd om te spreken.

Er volgt een discussie van een uur met de zeventig studenten over drugs en de mythes daaromheen. Carvalho maakt hen aan het lachen, maar schakelt moeiteloos over op wetenschappelijke feiten en praktijkvoorbeelden. Hij praat over synthetische cannabis – drugs die eruitzien als natuurlijke wiet, maar vele malen schadelijker zijn voor lichaam en geest vanwege de hevige chemische toevoegingen. “En nee”, gaat hij verder. “Dat drugs je creatief maken, is een leugen. Je denkt hoogstens dat je creatiever bent.”

Lees verder bij Trouw

Sistema Ibérico Sur, Spanje – De toeren schieten omhoog als de 4×4 zich een weg baant over een modderig bergpad vol kuilen. Links ontvouwt zich een uitzicht over een vallei vol dennenbomen. Bestuurder Miguelangel Jimenez Vaquero, met strohoed en pluizige baard, kletst ongestoord verder. “Ja er is nog een school, maar de bar is dicht. Er is nog wel een winkel waar je eten en bier kunt kopen.” Aan zijn adem te ruiken heeft hij van dat laatste al wat op bij de lunch – de lokale mores hier in Spanje.

We stuiteren door een laatste bocht en komen op de hoogvlakte. “Kijk, kijk daar”, roept Jimenez Vaquero. Nog net zien we een monniksgier statig de zwarte vleugels uitslaan, om met een aanloop het luchtruim te kiezen. Het is één van zeven uitgezette exemplaren, de eerste monniksgieren die zeer recent vanaf deze plek op de hoogvlakte zijn geherintroduceerd.

Lees verder in Trouw

Madrid, Spanje – Een piramide. Dat is niet wat je hier als eerste verwacht. Maar voor kunstenaar Miguel Martin Nombola is het heel normaal een zelfgebouwde piramide in zijn achtertuin te hebben. Als je het vriendelijk vraagt, mag je er zelfs even binnen kijken – waar Nombola met een zaklantaarn de muurtekeningen in Egyptische stijl toont, en vertelt hoe de energie hier straalt. Het is iets wat wij mensen niet voelen, maar de insecten wel, zegt hij. Daarom komt hij hier ook nooit een spinnetje tegen.

Nombola ratelt zoals hij bij de groepen schoolkinderen doet. Het is een project dat hij is aangegaan om de andere kant van Cañada Real te laten zien: dat hier in deze Spaanse sloppenwijk échte mensen leven, die zo hun eigen verhaal hebben. De zachtaardige kunstenaar – die dit huis overnam van zijn vader, die hier op zijn beurt eind jaren zeventig kwam wonen – vindt dat belangrijk, juist omdat er zoveel slechte verhalen rondgaan over ‘La Cañada’. Drugs en criminaliteit, daaraan denken de meeste Madrilenen gelijk. “Als ik toevallig een gesprek opvang in een winkel in de buurt, dan gaat het alleen maar over diefstal. Waarvan altijd de mensen uit La Cañada de schuld krijgen.”

Lees verder in Trouw

Madrid, Spanje – In Madrid is het niet moeilijk fascisten te vinden. Zo kan je bij winkelcentrum Plaza Río 2 omhoog de wijk Usera inslaan, tot je na anderhalf blok aan je linkerhand een kroeg ziet met een voorgevel in het rood en geel van de Spaanse vlag. Mocht je nog niet zeker zijn, dan is de levensgrote afbeelding van Francisco Franco, dictator van 1939 tot aan zijn dood in 1975, een volgende hint.

Binnen in Una Grande Libre – vernoemd naar het motto van fascistisch Spanje, dat ‘verenigd, groot en vrij’ moest zijn – is het een komen en gaan van ultranationalisten. Op deze middag zijn vier mannen aangeschoven aan de grote ronde tafel, onder de vlag van de Falange, de fascistische partij van Spanje, die als enige politieke partij was toegestaan onder Franco. Ze zijn gekomen om de WK-wedstrijd van Spanje tegen Costa Rica te kijken.

Lees verder in Trouw

Barcelona, Spanje – Je hoeft niet lang te kijken om te zien wat de Arenas Mall in Barcelona ooit voor gebouw was. Het zit ’m in de ronde vorm en de boogvensters in de bakstenen façade; in één oogopslag weet je dat dit een oude stierenvechtersarena is. Nu ruim tien jaar geleden heropend als modern winkelcentrum. Waar ooit de tribunes rondom stonden en het publiek applaudisseerde voor een volgende torero die zijn entree deed, kun je nu shoppen, van Swarovski tot Mango. Waar de stierenvechters tegenover de stieren stonden, ligt nu een vloer die tegel voor tegel oplicht zodra je eroverheen loopt: een vader kijkt toe hij zijn dochter er gefascineerd mee speelt.

“Dit is een toeristisch hoogtepunt van Barcelona geworden”, vertelt Amalia Marco trots. Als directrice van het winkelcentrum heeft ze haar promotiepraatje klaar tijdens een rondleiding over de verschillende verdiepingen. En ze heeft geen ongelijk: voor een winkelcentrum is dit een opmerkelijk mooi gebouw. Marco wijst op iemand die in het midden van het gebouw een selfie maakt. “Mensen hebben gehoord dat dit gebouw ooit een stierenarena was en dat willen ze wel zien. Omdat het van buiten zo weinig veranderd is, komt er zelfs eens in de zoveel tijd nog iemand vragen of er eigenlijk nog gevechten zijn”, voegt ze er lachend aan toe.

Lees verder bij Trouw

Catalonië, Spanje – Het is niet moeilijk verliefd te worden op Catalonië in een kustplaatsje als L’Ametlla de Mar. Van de rotskust met pijnbomen tot weelderig mediterraan begroeide baaitjes, stranden met helderblauw zeewater. En niet te vergeten het rustige centrum, waar de lokale bevolking op de terrasjes koffie drinkt, met rondom balkons waar op verschillende plekken het geel met rode strepen van de Catalaanse vlag zichtbaar is.

Maar terwijl de zee rustig kabbelend over het stenige strand kan rollen, zo kan het hier ook zo hard stormen dat de golven tegen de rotsen stukslaan. En die stormen komen niet alleen klimatologisch. Zaterdag is het vijf jaar geleden dat die heftige politieke storm in Catalonië plaatsvond, waarbij de Catalanen een referendum doordrukten dat door het Spaanse constitutioneel hof was verboden. De Spaanse politie probeerde met geweld het stemmen te voorkomen; de beelden van agenten die Catalanen sloegen zijn de wereld overgegaan. Het gevolg was dat enkel onafhankelijkheidsgerichte Catalanen stemden. De overweldigende ‘ja’ die dit opleverde werd niet erkend door Spanje.

Lees verder bij Trouw